Vrijspreker: In een vrije markt zal de controle van kapitaal steeds meer in handen belanden van mensen die het optimaal inzetten. Hoe werkt dat in een centrale plan economie?

Opperdienaar: Wat eerst moet worden toegevoegd is dat de rest van de mensen daar ook van profiteert. Als er geen kapitaal/arbeid verspild wordt aan nutteloze zaken, dan is de verspilling minder en wordt er veel geproduceerd van waar op dat moment behoefte aan is. Ook arbeid verplaatst zich naar gebieden waar zinvolle dingen worden geproduceerd.

Maar in een steeds meer geplande economie zoals wij die momenteel ervaren, wordt kapitaal verspild in zinloze bubbels en deug projecten die uiteindelijk niet blijken te deugen en oorlogen die uiteindelijk geen vrede blijken te brengen. 

Laatste hoorde ik van een olie miljardair die beweerde dat ESG geweldig was, want als er een oliebron wordt dicht gegooid dan zou de olieprijs omhoog gaan en daar zou hij dan aan verdienen.

Vrijspreker: Waarom gooit hij zelf, vrijwillig zijn oliebronnen niet dicht zou je dan zeggen?

Opperdienaar: Dat is de oude tegenwerping tegen Keynesiaanse idee dat vernietiging goed is voor de economie, omdat je dan dingen weer op moet bouwen. De vraag dient zich op waarom Keynesiaanse economen hun eigen auto's niet in de prak rijden.

Libertariërs komen dan natuurlijk met 'The broken window fallacy' van Frédéric Bastiat aan als weerlegging.

Niet alleen rijke olie bazen zijn de weg kwijt, waarschijnlijk hebben de meeste rijken geen idee waarom ze kapitaalkrachtig zijn geworden. 'Iedereen is een genie in een bull markt' wordt er wel eens gezegd. Waarschijnlijk denken ook de meeste ondernemers dat ze een genie zijn, terwijl niet alleen aanhoudende inflatie, maar ook subsidies en politieke connecties daar het meeste werk gedaan hebben.

Het sijpelt denk ik ook door naar een lager niveau. De meeste vakantieparadijzen zitten vol met mensen die dat waarschijnlijk bekostigen van inflatiewinsten van hun huizen, aandelen en pensioenfondsen. Het is onwaarschijnlijk dat ze dit door hebben. 

Vrijspreker: Zullen ze dat ooit doorkrijgen? 

Opperdienaar: Ik denk het niet. Uiteindelijk komt het tot uiting in de waarde van de munteenheid. Zimbabwe en Venezuela drukten ook veel geld en zagen hun aandelen en vastgoed markten omhoog gaan. Het was niet zo dat Venezolanen en Zimbabwanen echter hier in vakantieparadijzen kwamen zitten op die winsten. Dit omdat hun munteenheden onderuit gingen. 

Dat lijkt nog niet het geval voor euro, dollar en yen. Vooralsnog hunkert de rest van de wereld naar een leven in die landen en denkt dat daar de beschaving zit. De munten in deze landen behouden hun waarde tot nog toe redelijk vanwege een indrukwekkende PR campagne. Mensen buiten die regio wagen hun leven in gammele bootjes om er een armzalig bestaan te leiden/lijden en converteren hun schamele spaarcentjes naar hun munteenheden. De mensen die er al wonen denken dat ze genieën zijn, de waarheid in pacht te hebben, het ultieme 'systeem' gevonden te hebben. De nieuwe religie voor moderne zendelingen:"democratie"

Nu Janet Yellen zegt dat de VS gemakkelijk meerdere oorlogen tegelijk kunnen voeren, hun schuld met astronomische snelheid omhoog schiet en de president zegt:"Natuurlijk kunnen 'we' zowel Oekraïne als Israel steunen, we zijn het machtigste land in de geschiedenis van de wereld". 68% van de VS soldaten is niet fit genoeg te vechten.

Comments: