Vrijspreker: U las het boek "The Master Algorithm, how the quest for the ultimate learning machine will remake our world" door Pedro Domingos

Opperdienaar: Ja een interessant boek. Een learning machine (leermachine) is een computer of apparaat dat een bepaalde vaardigheid kan leren door er gegevens in te stoppen. Een beetje zoals een mens dat kan. Voorbeelden zijn bijvoorbeeld machines die de handgeschreven postcodes en adressen kunnen lezen op enveloppen. Maar ook het schaak programma Deep Blue dat de wereld kampioen schaken versloeg en neurale netwerk gebaseerde systemen. Met andere woorden, een machine die gegevens in kennis omzet.

De auteur behandelt eerst de technische aspecten van de verschillende strategieën die meestal op een vorm van 'back propagation' zijn gebaseerd. Hierbij wordt de gemaakte fout teruggekoppeld om het systeem aan te passen om de fout te verkleinen. Wat hierbij vermeld moet worden is dat deze ultieme leermachine alles kan leren. Het is niet zo dat verschillende problemen, verschillende systemen vereisen.

Een klein meisje uit rijk gezin ziet voor het eerst een latino baby en zegt: Kijk mam, een baby huishoudster

Een typisch voorbeeld van wat machine leerders 'overfitten' noemen. De leerling heeft op zich prima geleerd van de aangeboden voorbeelden (1 huishoudster, 1 latino), maar het generaliserend vermogen van 1 voorbeeld is nihil, zonder dat de leerling dit beseft. Het enkele voorbeeld is onterecht tot principe verheven. Alle latino's zijn huishoudsters en alle huishoudsters zijn latino.

Vrijspreker: Is overfitting een problematische eigenschap van het menselijk brein?

Opperdienaar: Een lerend brein ziet eerst geen enkel verband tussen de verschillende observaties. Alles staat los van elkaar. Dat is niet handig. Als je 1 kat gezien hebt, zegt dat niets over de volgende kat. Zo kunnen waarnemingen je niet helpen betere beslissingen te nemen in de toekomst. Het doet denken aan 'Funes de memorius' die niet door had dat een hond om 15:43h van de voorkant hetzelfde was als de hond 15:44h van de zijkant. Een perfect geheugen, maar geen enkel principe.

Vrijspreker: Vorige week bekeken we hoe honderdduizenden mannen Napoleon volgen naar Rusland, hun dood tegemoet. Vandaag biedt U ons een blik op het einde van het Ottomaanse keizerrijk.

Opperdienaar: Ik hoorde afgelopen week van de premier van Israël, Bibi Netanyahoo dat Hitler best wel OK was, maar dat hij door de Palestijnen was aangezet tot de holocaust. Samenzweringstheorieën zijn geen probleem blijkt maar weer, zolang ze maar uit de juiste mond komen en de juiste mensen in de hoek zetten. Tijd om een geschiedenis boek te pakken dacht ik, voordat ik gek word.

Deze keer werd het boek "The Fall of the Ottomans: The Great War in the Middle East" door Eugene Rogan.

Het Ottomaanse keizerrijk ontstond in 1299 en nam in 1453 de hoofdstad Byzantium/Constantinopel/Istanbul van het Oost Romeinse rijk over. Tegen de eerste wereldoorlog liep het echter al op zijn laatste benen en de grootmachten waren het karkas al aan het opsnijden (Sykes-Picot) voordat het goed en wel dood was. De Ottomaanse regering had nog voor de oorlog 3 oorlogsschepen besteld in Engeland omdat ze zelf niet in staat waren dergelijke technologische hoogstandjes te produceren. De schepen werden echter door de Engelsen 'geconfisqueerd' nadat deze al betaald waren (dit klinkt vaag bekend, Mistral iemand?). Waarschijnlijk wil je bij het plannen van een oorlog niet tegen je eigen schepen vechten. WOI barst uiteindelijk los, natuurlijk onder uitgebreide pleidooien voor vrede en beschuldigingen dat de vijand de agressor is.

Vrijspreker: De oorlogsverklaringen vlogen ons afgelopen weekeinde weer om de oren na de aanslagen in Parijs. Hollande verklaarde een meedogenloze oorlog. Rutte verklaarde ook dat 'we' in oorlog zijn en paus noemde het gelijk maar WWIII. De politiestaat werd afgekondigd in Frankrijk met een avondklok, gesloten grenzen en 10.000 militairen op straat. Hoe hield de onderdaan zich? 

Opperdienaar: De meeste onderdanen raasden dapper mee. "Deze barbaren verstaan maar 1 taal en dat is die van het geweld" "Ik steun een volledige oorlog tegen ISIS en Saoedi Arabië, op zo'n manier dat ze niet meer op kunnen staan" Het blijven toch emotionele trekpoppen die verbaasd zijn als het geweld wat ze al jarenlang financieel steunden, opeens hun eigen wereldje binnenrolt. Alsof de leeuwen die ze al die tijd op de televisie in de dierentuin hadden gezien opeens door de straat lopen. Wacht eens even, dat is niet de bedoeling. Net als een voetballer die zijn tegenstander getackeld heeft, worden de handen teruggetrokken met geveinsde onschuld. 'Ik snap niet waar dit vandaan komt' Niet nadenken waar die haat vandaan komt, want verklaren is vergoelijken.

Vrijspreker: U was Leo Tolstoy's boek aan het lezen: "Oorlog en vrede" Al wat van opgestoken?

Opperdienaar: Jazeker, die Napoleon Bonaparte had ideeën die heel bekend voorkomen. Hij probeerde een verenigd Europa te bouwen met vrij verkeer voor iedereen over alle rivieren en zeeën. Waar de onderdanen leefden als één volk. Zijn dictatuur om dat doel te bereiken zou slechts van tijdelijke aard zijn. Af te schaffen zodra de vrede, rust en welvaart waren gearriveerd.