Vrijspreker: Er zijn vaak meerdere instituten aan wie onderdanen gehoorzaam dienen te zijn. De leden van die instituten rijden elkaar nog al eens in de wielen, is het niet?

Opperdienaar: Ze vechten inderdaad onderling om het recht onderdanen te mogen uitbuiten, dat altijd afhankelijk is van waar de onderdaan in gelooft. Vreemd genoeg houdt deze concurrentie de onderdaan relatief vrij. Er is heerser competitie en dat zorgt dat uitbuiting binnen de perken blijft. Als 1 instituut heel dominant wordt, zoals de staat in de Sovjet Unie en het China van Mao, dan is dat slecht nieuws voor de onderdaan.

Vrijspreker: Is daar de laatste tijd verschuiving in te zien?

Opperdienaar: In de laatste eeuw hebben bij ons het koningshuis en kerk aan macht verloren. Niet alleen kwamen talloze pedofilie schandalen binnen de kerk boven water, maar het koningshuis is ook steeds meer ceremonieel geworden en lijkt nu zelfs hun belastingvoordeel kwijt te raken.

Niet dat ze netto belasting gaan betalen natuurlijk, want hun inkomen wordt uit belasting betaald. Maar het geeft toch aan dat hun positie verzwakt is, anders zou dit nooit gebeuren. Onderdanen zullen vandaag de dag ook niet meer snel ten strijde trekken voor de koning of de priester. Die tijden lijken voorgoed voorbij. Het lijkt er ook op dat de staat het enige instituut is waar aan de onderdaan zich verplicht voelt gehoorzaam te zijn.

Vrijspreker: Is er dan helemaal geen concurrentie meer?

Opperdienaar: Bij veel onderdanen bestond nog het idee dat grote bedrijven (vooral multinationals) en de banken ook veel macht hadden. Veel onderdanen gebruiken dit om te verklaren waarom hun overheid die ze immers zelf gekozen hebben en die hen beschermt tegen uitbuiting door bedrijven en banken, ze toch zo benadeelt. Hun goede heerser wordt gemanipuleerd door slechte bankiers en directeuren. Een beetje zoals kinderen denken dat de ouders die hen slaan wel goed zijn, maar helaas onder invloed zijn van slechte alcohol. Een afhankelijk kind heeft geen andere keuze dan de ouder goed te verklaren om te overleven en het kwaad in de alcohol te concentreren, geïsoleerd van de goede verzorger en beschermer.  Zo dumpt de onderdaan de schuld voor de klappen die hij van de overheid krijgt bij de bankiers en directeuren van multinationals.

Vrijspreker: Houdt die verhaallijn nog stand?

Opperdienaar: Ik zie deze verhaallijn afbrokkelen. Bij bedrijven en banken vliegen de megaboetes om de oren. Apple moet 14 miljard aan de EU betalen en de amerikaanse overheid eist 14 miljard van Deutsche bank. Deze boetes/belastingen/afpersing zijn geen uitzonderingen. Volkswagen, Credit Agricole, BNP Paribas, UBS, Bank of America, zelfs Google en andere tech giganten liggen onder vuur van bijvoorbeeld de EU. In toenemende mate worden grote bedrijven en banken leeg getrokken via boetes die een steeds fantasierijkere onderbouwing krijgen. De verhaallijn dat de overheid in de zakken van de bedrijven zit, is niet langer vol te houden. Net zo als de verhaallijn dat de ouder in essentie goed is, maar in de greep van alcohol. Ik denk dat ook binnen de bedrijven het besef begint door te dringen dat het lobbyen misschien eerst leuk was, maar dat krachten in het zadel zijn geholpen die niemand in de hand heeft.

Iedereen die denkt controle te hebben over zijn overheid (let op democraten) komt er vroeg of laat achter dat zijn overheidsdienaren hem of haar in hun macht hebben. Misschien komt hij tot inzicht nadat een referendum wordt genegeerd, misschien nadat zijn levenswerk geplunderd wordt of pas nadat zijn bloedverwanten zijn vermoord. Sommigen zijn er nog steeds niet achter als ze in de gulag zitten. Sommige gulag gevangenen schreven dagelijks brieven naar kameraad Stalin om vrijgelaten te worden, zeker wetend dat hun opsluiting het werk was van slechte mensen om Stalin heen die invloed op hem uitoefenden, maar niet van Stalin zelf.

Uit de openbaringen door Snowden is gebleken dat bedrijven al van alles over hun klanten naar hun overheden moeten rapporteren. Dat ze in geheime rechtbanken gestraft kunnen worden voor ongehoorzaamheid. Ze hebben hun klanten voor de bus gegooid.

Waarschijnlijk zal het voor de onderdaan steeds moeilijker worden om een verhaal te construeren waarin zijn overheid wel goed is en goed bedoelt en hem of haar ten dienste staat, maar dat die goede bedoelingen helaas altijd verkeerd uitpakken door stommiteiten of invloeden van buitenaardse krachten, op winst beluste banken en bedrijven.

De pogingen om de misdaden van hun dwingers af te wentelen op mensen met wie ze een vrijwillige relatie hebben, zullen steeds moeilijker te handhaven zijn. Desondanks zal de onderdaan deze verhaallijn proberen voort te zetten, desnoods tot in een concentratiekamp. Het is niet de ratio die onderdanen hun ideeën over de wereld geeft. Er is allereerst een evolutionaire drang om te houden van zijn ouder/heerser en de argumenten passen zich daarbij aan. Oorlog is vrede, vrijheid is slavernij en onwetendheid is kracht, dus alles staat al op zijn kop, dus een verwrongen verhaal meer of minder, is geen probleem.

Comments: