Vrijspreker: Onderdanen zijn volgens U risico mijdend. Waarom denkt U dat?

Opperdienaar: Het blijkt uit verschillende psychologische experimenten dat als je onderdanen de afweging laat maken tussen een kans op een winst en een kans op een verlies, dat ze dan 1.5 tot 2.5 keer het bedrag aan winst nodig hebben om de kans op een verlies te compenseren. Onderdanen zijn extreem voorzichtig in het nemen van risico's. Dus stel dat je een onderdaan de kans geeft met een dobbelsteen te gooien zodat hij 120 dukaten wint bij een 6 en 100 dukaten verliest bij een 5, dan zal die onderdaan deze weddenschap over het algemeen niet aangaan. Dit ondanks een positieve verwachtingswaarde (1/6*120-1/6*100=3 1/3 dukaat).

Vrijspreker: Dit zal wel een evolutionaire oorsprong hebben. Het kan extreem moeilijk zijn om terug te komen van alles verliezen. Voor niets in de rats zitten over een gevreesd verlies is geen ramp, ten prooi vallen aan je eigen hebberigheid kun je maar 1 keer doen.

Opperdienaar: Inderdaad. Dit is ook de basis van verzekeringen. Onderdanen kopen beveiliging tegen een bepaald onheil en betalen daar meer voor dan de kans op het onheil vermenigvuldigd met de schade. De verzekeraar die over veel kapitaal beschikt en vele verzekerden, kan de winst pakken op dit verschil.

Vrijspreker: Is dit gedrag constant?

Opperdienaar: Nee er is een uitzondering op. Als onderdanen geconfronteerd worden met opties die allemaal slecht zijn, dan gaan ze meer risico's nemen. Dus stel dat je ze de keuze aanbiedt tussen 90% kans op het winnen van 1000 dukaten en 100% kans om 900 te winnen, dan kiezen onderdanen door de bank genomen voor de zekere 900 dukaten. Stel je ze echter voor de keuze tussen 90% kans op een verlies van 1000 dukaten en een zeker verlies van 900 dukaten, dan kiezen ze juist voor de 90% kans op verlies van 1000 dukaten.

Vrijspreker: Als alle opties slecht zijn, nemen onderdanen dus meer risico. Libertariërs merken nog wel eens bij het overtuigen van statistische onderdanen dat deze schouderophalend zeggen:"Ach ik heb het nog best goed, waarom zou ik zo'n extreem idee als vrijheid accepteren?"

Opperdienaar: Naarmate de economie instort en al zijn opties slecht worden, zal de onderdaan steeds gemakkelijker risicovolle voorstellen accepteren. Je ziet dit al in het stemgedrag van de laatste 10 jaar. Politiek partijen als LPF, PVV, SP komen vanuit het niets op en worden in zeer korte tijd de grootste partij. De onderdaan is duidelijk al bereid meer risico's te nemen binnen bestaande politiek stromingen.

Vrijspreker: Zou de onderdaan ook al serieus een samenleving zonder dwangmonopolie kunnen overwegen?

Opperdienaar: Ik denk het niet, maar een roverheid kan te ver gaan, als de onderdaan elke dag helemaal vaststaat in de file, snijdt het argument: zonder roverheid geen wegen, niet echt hout meer. Hetzelfde geldt voor: zonder roverheid valt u geld ten prooi aan graaiers of zonder roverheid gaan de kosten voor gezondheidszorg door het dak. De wetenschap kan niet genegeerd worden:als al zijn opties slecht zijn, neemt de onderdaan meer risico's. Dit zal ook tot uiting komen in financiële markten. Doordat centrale banken de rentes omlaag drukken met interventies in de obligatiemarkten, wordt het rendement van een spaarrekening na inflatie, negatief en zal de onderdaan met al zijn opties slecht, steeds grotere risico's gaan nemen om zijn koopkracht te kunnen behouden.

Comments: